Tổng quan về cúm mùa

Cúm mùa là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm (Influenza A, B) gây ra. Bệnh thường xuất hiện nhiều vào thời điểm giao mùa, đặc biệt ở Việt Nam vào mùa thu – đông và đầu xuân. Cúm mùa có khả năng lây lan nhanh qua giọt bắn khi ho, hắt hơi, hoặc tiếp xúc gần với người bệnh.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hằng năm có khoảng 1 tỷ người trên toàn cầu mắc cúm, trong đó 3–5 triệu ca diễn tiến nặng và hàng trăm nghìn ca tử vong.

Triệu chứng thường gặp                                                           Triệu chúng cúm mùa phổ biến

Triệu chứng cúm mùa dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường, tuy nhiên bệnh thường nặng và đột ngột hơn. Các dấu hiệu phổ biến gồm:

• Sốt cao (38–40°C).

• Đau đầu, đau nhức cơ bắp, mệt mỏi toàn thân.

• Ho khan, đau rát họng.

• Nghẹt mũi, chảy nước mũi.

• Ớn lạnh, vã mồ hôi.

• Một số trường hợp có buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy, đặc biệt ở trẻ em.

Nếu không được điều trị đúng, cúm mùa có thể gây biến chứng viêm phổi, viêm phế quản, viêm tai giữa hoặc làm nặng thêm bệnh lý mạn tính (tim mạch, tiểu đường, hen suyễn).

 Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

• Virus cúm: chủ yếu là Influenza A và B, liên tục biến đổi tạo ra nhiều chủng mới.

• Đường lây: qua giọt bắn, tiếp xúc bề mặt có chứa virus, hoặc tay nhiễm virus đưa lên mũi miệng.

• Nhóm nguy cơ cao:

  • Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi.

  • Người cao tuổi trên 65 tuổi.

  • Phụ nữ mang thai.

  • Người mắc bệnh nền (tim, phổi, thận, tiểu đường, suy giảm miễn dịch).

 Cách chẩn đoán bệnh cúm mùa

Bác sĩ thường dựa vào khai thác triệu chứng lâm sàng và dịch tễ học (thời điểm bùng phát cúm) để chẩn đoán. Một số xét nghiệm có thể được chỉ định:

• Test nhanh kháng nguyên cúm (Rapid Influenza Diagnostic Test – RIDT): cho kết quả trong 15–30 phút.

• RT-PCR: xác định chính xác chủng virus cúm, độ nhạy cao.

• Xét nghiệm máu hoặc X-quang phổi: nếu nghi ngờ biến chứng.